Yeni AB Biyoekonomi Stratejisi Sürdürülebilir Tekstil’e Destek Veriyor

Avrupa Komisyonu (EC), Avrupa ekonomisini yenilenebilir biyolojik kaynaklara doğru yönlendirmeyi ve fosil yakıt ithalatından uzaklaştırmayı amaçlayan Rekabetçi ve Sürdürülebilir AB Biyoekonomisi için yeni bir Stratejik Çerçeve sundu. 27 Kasım 2025 tarihinde başlatılan AB Biyoekonomi Stratejisi hem kara hem de deniz kaynaklarını kullanan ve kritik hammaddelere alternatifler sunan dairesel ve karbonsuzlaştırılmış bir ekonomik modeli desteklemeye yönelik planları ortaya koyuyor.

AB'deki biyoekonominin 2023 yılı değeri 2,7 trilyon avro (3,1 trilyon dolar) olarak hesaplanıyor ve 17,1 milyon kişiye istihdam sağlayarak bölgedeki işlerin yaklaşık %8'ini oluşturuyor. Biyoekonomide doğrudan yaratılan her bir işe karşılık, üç iş daha dolaylı olarak yaratılıyor.

Stratejinin bir parçası olarak Avrupa Komisyonu, tarım, ormancılık, balıkçılık, su ürünleri yetiştiriciliği, biyokütle işleme, biyolojik üretim ve biyoteknoloji alanlarında araştırmaların pratik çözümlere yol açması için inovasyonu ölçeklendirmeyi hedefliyor.

Plan, biyo-bazlı teknolojilere daha fazla kamu ve özel yatırım yapılmasını öngörüyor. Ayrıca, yatırıma hazır projeler oluşturmak ve özel sermayeyi teşvik etmek için bir Biyoekonomi Yatırım Dağıtım Grubu kurulmasını da öneriyor.

Avrupa Komisyonu, biyobazlı malzeme ve teknolojiler için yüksek potansiyele sahip birkaç önemli pazar belirlemiş durumda; bunlar arasında plastikler, elyaflar, tekstil ürünleri, kimyasallar, gübreler, bitki koruma ürünleri, inşaat malzemeleri, biyorafineriler ve ileri fermantasyon yer alıyor.

AB şirketlerini bir araya getirerek, bu on yılın sonuna kadar toplamda 10 milyar avro değerinde biyobazlı çözüm satın alma hedefiyle Biyobazlı Avrupa İttifakı kurulması öneriliyor. Sürdürülebilir biyokütle kaynakları, yeni çerçevenin önemli bir parçasını oluşturuyor. Avrupa Komisyonu, ormanların, toprakların, suyun ve ekosistemlerin sorumlu bir şekilde yönetilmesinin gerekliliğini vurguluyor. Girişimler, toprak sağlığını koruyan ve karbon tutucuları artıran çiftçileri ve ormancıları ödüllendirirken, biyokütlenin sürdürülebilir kullanımını da teşvik edecek. Strateji ayrıca, tarımsal atıkların, yan ürünlerin ve organik atıkların daha iyi kullanılmasını teşvik ederek döngüselliği de destekliyor.

Küresel Organik Tekstil Standardı'nın (GOTS) arkasındaki kuruluş olan Global Standard, stratejide sürdürülebilir biyomalzemeler için lider pazar olarak tekstilden özellikle bahsedilmesini memnuniyetle karşıladı. GOTS’dan Aleksandra Czajka biyo-bazlı tekstillerin ilk olarak Biyoekonomi Stratejisi'nin 2018 güncellemesinde vurgulandığını, yeni çerçeve organik doğal lifleri ve organik tekstilleri sürdürülebilir tüketim ve üretim için stratejik varlıklar olarak açıkça konumlandırma fırsatı sunduğunu kaydetti. Global Standard, biyobazlı ürünler arasında karşılaştırılabilirlik için değerlendirme araçlarını iyileştirme stratejisi kapsamındaki çabaları destekliyor; Ürün Çevresel Ayak İzi (PEF) ve Sürdürülebilir Ürünler için Eko Tasarım Yönetmelikleri (ESPR) gibi mevcut araçların, genişleyen tekstil tedarik zincirlerinden veya fosil yakıt bazlı liflerin artan kullanımından kaynaklanan sorunları tam olarak ele almadığını belirtiyor. Czajka, Tekstil Stratejisi'nin sonucunun düzenleyici netlik sağlayıp sağlamadığına, 'organik' ve 'biyobazlı tekstiller' tanımlarının uyumlu hale getirilip getirilmediğine ve yanlış etiketleme ve yeşil aklamayı önlemek için diğer mevzuatla uyumlu olup olmadığına bağlı olacağını vurguladı.