Trump’ın Yeni Gümrük Tarife Kumarı

Grey Matter Concepts Küresel Stratejik Kaynak Başkan Yardımcısı Robert P Antoshak, ABD Başkanı Trump'ın gümrük vergilerini küresel tedarik zincirlerini bozma, enflasyonu yeniden alevlendirme, müttefikleri yabancılaştırma ve Amerikan tüketicilerini cezalandırma riski taşıyan bir silah haline getirdiğini yazdı.

Tarifeler uzun zamandır Amerikan ekonomik oyun kitabının bir parçası olmuştur - ekonomik devlet yönetimi araçları olarak, genellikle yerel endüstrileri koruma veya ticaret dengesizliklerini ele alma bayrağı altında konuşlandırılmıştır. Ancak ABD Başkanı Trump bunları politik bir araç olarak yeniden markalaştırdı. "karşılıklı" kelimesi kulağa adil gelse de arkasındaki politika bundan çok uzak. Bu söylemin altında, küresel tedarik zincirlerini bozma, enflasyonu yeniden ateşleme, müttefikleri yabancılaştırma ve ABD tüketicilerini cezalandırma riski taşıyan bir strateji yatıyor.

Trump'ın mesajı açık ve duygusal olarak yankılanıyor: Bir ülke ABD mallarına gümrük vergisi uygularsa, ABD tam olarak aynı oranda karşılık vermeli. Trump, Beyaz Saray basın toplantısında bunu açıkça dile getirdi: "Çin arabalarımıza %25 vergi koyarsa, biz de aynısını yapacağız. Tek taraflı anlaşmalara son."

Ticarette simetri kavramı - karşılıklı adalet - yabancı uluslar tarafından algılanan onlarca yıllık sömürüye karşı uzun zamandır beklenen bir düzeltme gibi geliyor. Ancak uluslararası ticaret duygusal simetri üzerine kurulmaz. Tarife oranları yalnızca haksız uygulamalar nedeniyle değil, çok taraflı müzakereler, kalkınma değerlendirmeleri ve sektöre özgü stratejiler nedeniyle de farklılık gösterir. Bu farklılıkları tek bir formülle düzeltmeye çalışmak, başlangıçta Amerika Birleşik Devletleri ve diğerleri tarafından kurulan bir örgüt olan Dünya Ticaret Örgütü'nün on yıllardır devam eden diplomasisini ve mevcut yükümlülüklerini göz ardı etmekte.

Trump ekibi, karşılıklı tarifeleri hesaplamak için keyfi, saçma bir formül geliştirdi. Formül, 2024'te ABD'nin Yabancı Ülkeden İthalatını alır, bunu 2024 ABD Ticaret Açığına bölüp ardından bu değeri yarıya indirerek karşılıklı tarife oranını hesaplıyor. Fakat bir ülkenin ticaret statüsünü, ekonomik kalkınma düzeyini veya ABD ekonomisi üzerindeki gerçek ticaret etkisini dikkate almadan gümrük vergileri koymak saçmadır. Küçük ülkeler bu hesaplamadan daha çok etkilenirken bu gümrük vergileri mevcut %10 genel gümrük vergilerine ek olarak geliyor. Birçok ülke için bu, birleşik oranları %50'yi aşan birden fazla gümrük vergisiyle sonuçlanacak.

Asıl amaç: Adalet değil, kaldıraç

Bu politikaların yaratabileceği kaosa rağmen, Trump'ın savunucuları karşılıklı tarifelerin ceza değil, kaldıraç olduğunu savunuyor. ABD ile iş yapmanın maliyetini artırarak, ticaret ortaklarını uzun süredir devam eden ticaret dengesizliklerini düzeltmek için müzakere masasına zorlamayı umuyorlar.

Fakat bu politikanın ekonomik riskleri çok. ABD ekonomisi, 30 yıl önce kıyıdan uzaklara taşınan bir sektör olan ihracat odaklı üretim değil, tüketim etrafında yapılandırılmıştır. ABD, bitmiş mallardan ara bileşenlere kadar her şeyi ithal ediyor ve tarifeler tedarik zincirinin hemen hemen her basamağında bir vergi görevi görecek.

Birçok ABD şirketi küresel kaynaklı parçalara ve malzemelere bağımlı. Çin, Meksika ve Almanya gibi ülkelere uygulanan karşılıklı tarifeler girdi maliyetlerini artıracak, rekabet gücünü aşındıracak ve kar marjlarını daraltacak. Böylece tarifeler bakkaldan elektroniğe her şeyin fiyatlarını yükseltecek.

Borsalar düştü, müttefikler gergin

Dow Jones haberle beraber düşüşe geçerken, Avrupa ve Asya'daki önemli endeksler ise yeniden alevlenen bir ticaret savaşı korkusuyla sert düşüşler kaydetti. Otomobil üreticilerini, perakendecileri ve teknoloji şirketlerini temsil eden endüstri grupları, politikanın planlamayı bozacağı ve tüketici fiyatlarını artıracağı konusunda uyararak alarma geçti. Her zamanki gibi, moda endüstrisi ortada kalmış durumda ve bir çözüm bulmak için panik içinde.

Esasen ABD'nin haksız uygulamalara karşı mücadele etmek için halihazırda araçları var: 301. Bölüm soruşturmaları, anti-damping ve karşıt vergiler ve DTÖ anlaşmazlık mekanizmaları. Trump'ın teklifi bunları tamamen atlatıyor — usulüne uygun süreci içgüdüyle değiştiriyor. Ancak ekonomik olarak kusurlu, diplomatik olarak zararlı ve politik olarak riskli. Küresel ticaretin gerçeklerini görmezden geliyor ve Amerikalılara yabancı rakiplerden daha fazla ceza veriyor. ABD'nin inşa etmeye yardımcı olduğu ve faydalandığı kurallara dayalı sistemi zayıflatıyor.

Sonuç olarak, Trump'ın planı Amerikan büyüklüğünü geri getiremeyebilir - zayıflatabilir. Ticareti sıfır toplamlı bir oyuna dönüştürerek, ABD'yi izole etme, maliyetleri artırma ve ekonomik belirsizliği yeniden alevlendirme riskini göze alıyor.