Finlandiya VTT Teknik Araştırma Merkezi'ndeki kamuya açık Telavalue araştırma projesi, tekstil geri dönüşümünü tüm Avrupa için büyük bir fırsat olarak görüyor. Çalışma geri dönüşüm teknolojisinin hızla ilerlediğini, ancak düzenleme eksikliği ve atık malzemelerin bileşimine ilişkin zorlukların gerçek bir atılımı engellediğini açıklarken, Araştırma Görevlisi Ali Harlin sadece Avrupa'da yılda yaklaşık 10 milyar kilogram tekstil atığı atıldığını, tekstil elyafının kilogram fiyatının 2 avro (2,33 dolar) ile 3 avro arasında değiştiğini ve bu nedenle bu alan muazzam bir iş potansiyeli sunduğunu ifade etti. Harlin, dünya genelindeki tekstil ürünlerinin yüzde 1'inin geri dönüştürülerek tekrar tekstile kazandırıldığını belirterek, geri dönüşüm zorluklarının temel olarak tekstil hammaddelerinin karmaşıklığından ve düzenleme eksikliğinden kaynaklandığını söylerken, AB’nin tekstil geri dönüşüm düzenlemelerinde küresel bir lider olsa da ilerlemede bir yavaşlama olduğunu ve tekstil geri dönüşüm oranlarında önemli ilerlemeler bekleyebilmemiz için uygun düzenlemelerin hayata geçirilmesi gerektiğini kaydetti.
AB, tekstil sektörünü Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (GÜS) kapsamına alacak olan Atık Çerçeve Direktifi'nde bir revizyon üzerinde çalışıyor. Bu, tekstil şirketlerinin tekstil geri dönüşümünü organize etmekten kendilerinin sorumlu olacağı anlamına geliyor.
Harlin, geri dönüşümün artmasıyla tekstil üretim zincirinin bir kısmının Avrupa'ya geri getirilebileceğine inandığını ifade ederken, AB’de ülkelerin tek başına hareket edemeyecek kadar küçük olması sebebiyle, Avrupa’da beş ila on kimyasal geri dönüşüm tesisi kurulabileceğini söyledi.
Finlandiya, tekstil atık ve geri dönüşüm sorunlarını çözmeyi hedefliyor
Finlandiya'da tekstil şirketleri ve araştırma kurumlarından oluşan bir ağ, tekstil endüstrisiyle ilişkili sürdürülebilirlik ve atık sorunlarını çözmeyi amaçlayan on yıllık bir projeyi geçen yıl tamamladı.
Projenin baş bilim insanı Pirjo Heikkilä bir tekstil ürününün artık onarılamıyor veya yeniden kullanılamıyor olduğu durumlarda tercih edilen seçeneğin mekanik elyaf geri dönüşümü olduğunu, bu yöntemde toplanan ve ayrılan tekstil atıklarının, kumaş ve iplik yapısı parçalanarak üretimde yeniden kullanılabilecek elyaflara dönüştüğünü söylerken, atıkların çok yıpranmış veya düşük kalite olması durumunda ise liflerin polimer ve hatta monomer seviyesinde parçalanıp yeniden oluşturulduğu kimyasal geri dönüşüme dönmenin mantıklı olduğunu ifade etti.
Harlin, kullanılmış tekstillerin sadece yeni tekstillere değil, aynı zamanda dokusuz kumaşlara, rüzgâr türbini kanatlarına ve araç ses yalıtımına dönüştürülebileceğini de sözlerine eklerken, düşük kaliteli ve karışık bileşimli tekstillerin kârlı bir şekilde geri dönüştürülmesinin zor olduğunu belirtiyor.
Kıdemli Bilim İnsanı Eetta Saarimäki, karmaşık tekstil yapılarının ve karışımlı malzemelerin tamamının yeni tekstillere geri dönüştürülemeyeceğini belirtirken, termo-mekanik geri dönüşüm sayesinde bu malzemelerin kompozit ürünler üretmek için kullanılabileceğini ve onlara bir kez daha yeni bir hayat verilebileceğini kaydetti.