ABD Temyiz Mahkemesi, Trump'ın Kapsamlı Gümrük Tarifesi Rejimiyle Başkanlık Yetkisini Aştığına Karar Verdi

ABD’de Labor Day Washington merkezli ABD Federal Daire Temyiz Mahkemesi'nin Başkan Donald Trump'ın kapsamlı küresel tarifelerinin çoğunun yasadışı olduğuna karar vermesiyle büyük bir coşkuyla başladı. 29 Ağustos’ta verilen kararda 11 yargıçtan oluşan bir heyet, başkanın Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası'nı (IEEPA) kullanarak çok sayıda ABD ticaret ortağına "karşılıklı" vergiler koyarak yetkisini aştığına yediye karşı dört oyla karar verdi.

Tarifeler, geçen ay panel tarafından sert bir incelemeye tabi tutuldu ve panel, başkanın yasayı benzeri görülmemiş bir şekilde uygulamasına dair şüphelerini dile getirdi. 1977'de kurulan IEEPA, başkanın "olağandışı ve olağanüstü bir tehdit" ile karakterize edilen ulusal bir acil durum karşısında uluslararası ticareti düzenlemesine olanak tanıyor.

Alınan kararda, "Kongre'nin gümrük vergileri gibi vergileri uygulama yetkisi, Anayasa tarafından münhasıran yasama organına verilmiştir" ifadesi yer alırken "Gümrük vergilerinin Kongre'nin temel yetkilerinden biri olduğu ve başkana geniş kapsamlı gümrük vergisi koyma yetkisi vermediği sonucuna vardı.

Trump, IEEPA'yı kullanmadan da gümrük vergileri uygulayabilecek; ancak bu vergiler sınırsız ve süresiz olmayacak. Temyiz Mahkemesi, kararını 14 Ekim'e kadar erteledi ve bu da yönetime karara Yüksek Mahkeme'de itiraz etme fırsatı verdi; yönetim de büyük ihtimalle bu yolu izleyecek.

Karar onaylanırsa, yakın zamanda açıklanan ülkeye özgü cezalandırıcı tarifelerin yanı sıra bu baharda duyurulan %10 evrensel temel tarife de geçersiz sayılacak. Ancak, farklı ticaret yasaları uyarınca uygulanan çelik ve alüminyuma yönelik sektöre özgü tarifeler etkilenmeyecek.

Kararı "Son Derece Taraflı" olarak nitelendiren Trump, gümrük vergilerinin hâlâ yürürlükte olduğunu vurguladı. Başkan, yeni vergilerin kaldırılmasının ülke için "tam bir felaket" olacağını, ülkeyi mali açıdan zayıflatacağını ve diğer ülkelerle devam eden ticaret açıklarının kapatılmasını engelleyeceğini söyledi.